Ο κος Αδάμ Χατζηδάκης, Καθηγητής Ακτινολογίας Ιατρικής Σχολής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συνεργάτης-Ιατρός στο Τμήμα της Επεμβατικής Ακτινολογίας της Κλινικής Εuromedica Κυανούς Σταυρός, αναλύει όλα όσα θέλουμε να ξέρουμε για την Επεμβατική Ακτινολογία.
Η ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Η Ακτινολογία είναι η Ιατρική Ειδικότητα που ασχολείται με την Ιατρική Απεικόνιση των παθήσεων του ανθρώπου. Διακρίνεται πλέον στην «κλασσική» Ακτινοδιαγνωστική, που ασχολείται με την απεικονιστική διάγνωση και στην Επεμβατική Ακτινολογία, που ασχολείται με τις απεικονιστικά καθοδηγούμενες διαγνωστικές και θεραπευτικές πράξεις, για την εκτέλεση των οποίων είναι απαραίτητη η παρέμβαση εντός του ανθρωπίνου σώματος.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ;
Η Επεμβατική Ακτινολογία αποτελεί ένα σχετικά καινούργιο τμήμα της Ακτινολογίας, που προσφέρει εναλλακτικές λύσεις σε ιατρικά προβλήματα τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζονταν μέχρι σήμερα με ανοικτές χειρουργικές τεχνικές. Για την εκτέλεση των επεμβατικών πράξεων η Επεμβατική Ακτινολογία βασίζεται στις γνωστές απεικονιστικές τεχνικές, όπως η Ακτινοσκόπηση (Ακτίνες-Χ), η Αγγειογραφία, η Υπερηχοτομογραφία (Υπέρηχοι) και η Υπολογιστική (Αξονική) Τομογραφία.
Η Επεμβατική Ακτινολογία είναι μία συνεχώς αναπτυσσόμενη ιατρική υποειδικότητα, που εξελίσσεται καθημερινά λόγω της σταδιακής βελτίωσης των χρησιμοποιούμενων υλικών και της απεικονιστικής τεχνολογίας. Ο σπουδαιότερος όμως παράγοντας που οδήγησε στη ραγδαία αναγνώριση και καθιέρωση της Επεμβατικής Ακτινολογίας ήταν και είναι η εφευρετικότητα των ερευνητών και ιατρών, που συνεχώς ανακαλύπτουν νέες τεχνικές και μεθόδους. Πολλοί δε, φτάνουν στο σημείο να την αποκαλούν και ως την «Απεικονιστικά καθοδηγούμενη Χειρουργική του Μέλλοντος».
Η σχέση των Επεμβατικών Ακτινολόγων με τις λοιπές Κλινικές Ειδικότητες είναι στενή και αρχίζει από το επίπεδο της συζήτησης των περιστατικών, τον εντοπισμό του προβλήματος μέσα από την Ακτινοδιαγνωστική και τελικά την εξεύρεση της, για τον ασθενή και το πρόβλημα του, λιγότερο παρεμβατικής λύσης. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί η θεραπευτική λύση με τους λιγότερους δυνατούς κινδύνους και επιπλοκές και με τη συντομότερη δυνατή μετεπεμβατική φάση ανάρρωσης (minimal invasive therapy).
ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ;
Η Επεμβατική Ακτινολογία χωρίζεται αδρά στην «Αγγειακή» και τη «Μη-Αγγειακή». Η Αγγειακή ασχολείται με επεμβατικές πράξεις οι οποίες διενεργούνται μέσα στο αρτηριακό και το φλεβικό σύστημα. Κλάδοι της Αγγειακής είναι η Επεμβατική Καρδιολογία, που ασχολείται με πράξεις του καρδιαγγειακού συστήματος και η Επεμβατική Νευρο-Ακτινολογία, που ασχολείται με πράξεις του αγγειακού συστήματος του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης. Οι πράξεις που εκτελούνται στο λοιπό αγγειακό σύστημα του σώματος αποτελούν τον κορμό της λεγόμενης Επεμβατικής Αγγειο-Ακτινολογίας.
Η Μη-Αγγειακή Επεμβατική Ακτινολογία περιλαμβάνει το πιο ευρύ φάσμα επεμβατικών πράξεων, και ασχολείται κυρίως με τα κοιλιακά όργανα και τον πεπτικό σωλήνα, γενικότερα την κοιλιακή και τη θωρακική κοιλότητα, καθώς και με το Ουρο-γεννητικό και το Μυοσκελετικό σύστημα.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο κύριος στόχος της Επεμβατικής Ακτινολογίας είναι να επιτευχθεί μία θεραπευτική λύση με του λιγότερους δυνατούς κινδύνους και επιπλοκές και με τη συντομότερη δυνατή μετεπεμβατική φάση ανάρρωσης, αντικαθιστώντας μία μεγάλη χειρουργική επέμβαση. Στη συντριπτική δε πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι επεμβατικές πράξεις διενεργούνται με τοπική αναισθησία του δέρματος και σε μερικές άλλες, με ήπιας μορφής καταστολή.
Συνεπώς τα πλεονεκτήματα είναι η μείωση του κινδύνου επιπλοκών, η μείωση της φάσης ανάρρωσης, η αποφυγή της Γενικής Αναισθησίας και η μείωση του συνολικού κόστους νοσηλείας.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΙ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΙ;
Οι Επεμβατικοί Ακτινολόγοι είναι Ιατροί εξειδικευμένοι στην Ακτινοδιαγνωστική, που κατά την διάρκεια ή και μετά την εκπαίδευση τους, εξειδικεύτηκαν στις Επεμβατικές Ακτινολογικές τεχνικές. Το σημαντικό πλεονέκτημα τους είναι ότι έχουν άριστη γνώση των απεικονιστικών μεθόδων, οι οποίες τους καθοδηγούν στην εκτέλεση των επεμβατικών πράξεων.
Οι Επεμβατικοί Ακτινολόγοι έχουν δημιουργήσει Εξειδικευμένες Ιατρικές Εταιρείες σε Ελληνικό και Διεθνές επίπεδο, που ασχολούνται με την ανάπτυξη και προάσπιση του αντικειμένου τους, καθώς και με την συνεχιζόμενη εκπαίδευση και έρευνα στον χώρο τους. Μερικές από τις Εταιρείες αυτές είναι:
– Η Ελληνική Εταιρεία Επεμβατικής Ακτινολογίας (ΕΕΕΑ, https://epemvatiki.gr/)
– Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Επεμβατικής Ακτινολογίας (Cardiovascular and Interventional Radiological Society in Europe, CIRSE, www.cirse.org)
– H Αμερικανική Εταιρεία Επεμβατικής Ακτινολογίας (Society of Interventional Radiology, SIR, www.sirweb.org)
