Η μύτη “ρίνα” αποτελεί την βασική πύλη εισόδου του αέρα στον οργανισμό μας, γεγονός που φυσικά είναι απαραίτητο για την επιβιώσή μας. Δεν αποτελεί όμως μόνο την οδό συλλογής και μεταφοράς του αέρα στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, δηλαδή τους πνεύμονες. Ουσιαστικά καθαρίζει τον αέρα από μικροσωματίδια και τον αποστειρώνει από παθογόνους μικροοργανισμούς. Ταυτόχρονα εξισώνει την εξωτερική θερμοκρασία με τη θερμοκρασία του σώματός μας και υγροποιεί τον εισερχόμενο εξωτερικό αέρα, κάνοντας την αναπνοή ασφαλή, λειτουργική και ευχάριστη!
Ένα από βασικότερα προβλήματα για τα οποία προσέρχεται κάποιος στον Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο είναι η δυσχερής ρινική αναπνοή. Με τον όρο “δυσχερής” χαρακτηρίζουμε την μερική ή πλήρη απόφραξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού, αλλά και το αίσθημα μη ευχάριστης αναπνοής. Και φυσικά οφείλουμε να διερευνήσουμε όλη την αναπνευστική οδό, από τον πρόδομο της ρινός, δηλαδή την είσοδο της μύτης, έως το ρινοφάρυγγα, αλλά και τη στοματική κοιλότητα και τον φάρυγγα, υποφάρυγγα και λάρυγγα, διότι σε μία ή περισσότερες περιοχές μπορεί να υπάρχει μία ή περισσότερες αιτίες απόφραξης.
Ας επικεντρωθούμε όμως στη μύτη μας, η οποία εξωτερικά είναι μία τριγωνική δομή η οποία όμως συνεχίζει ανατομικά σε βάθος μέχρι και το επίπεδο των ώτων. Αποτελείται από το διάφραγμα, ένα οστεοχόνδρινο διαχωριστικό τοιχίο που μοιράζει τη μύτη μας σε δύο διαμερίσματα, τις δύο ρινικές θαλάμες. Μέσα σε κάθε ρινική θαλάμη υπάρχουν τρεις δομές που λέγονται ρινικές κόγχες και είναι αυτές που διογκώνονται όταν υπάρξει κάποιο παθολογικό ερέθισμα, αποτελώντας έναν επιπλέον παράγοντα ρινικής απόφραξης.
Η πρώτη και συνηθέστερη αιτία απόφραξης είναι το “σκολιωτικό” διάφραγμα, δηλαδή ανατομικές κακοτεχνίες στην οστέινη και χόνδρινη μοίρα αυτού του τοιχίου. Αυτές μπορεί να προέρχονται εκ γενετής ή να είναι το αποτέλεσμα μίας ή περισσότερων κακώσεων κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Όποια κι αν είναι η αιτιολογία, οι ανατομικές αυτές δυσμορφίες αποφράσσουν μερικώς ή πλήρως μία ή και τις δύο ρινικές θαλάμες, κάνοντας δυσχερή ή και αδύνατη την είσοδο του αέρα στη μύτη. Αυτό επιβάλει στον οργανισμό να χρησιμοποιήσει το στόμα για την αναπνοή (στοματική αναπνοή) με αποτέλεσμα να χάνονται οι ευεργετικές για τον οργανισμό μας λειτουργίες της μύτης και επιπλέον να προκαλείται μετά από ένα χρονικό διάστημα και το φαινόμενο του ροχαλητού, κατά τον νυχτερινό ύπνο.
Φυσικά δε στεκόμαστε μόνο στο διάφραγμα, αλλά εξετάζουμε το σύνολο του αναπνευστικού σωλήνα, διότι μπορεί να συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες απόφραξης. Είμαστε πλέον σε θέση με τα ενδοσκόπια να έχουμε πλήρη εικόνα του προβλήματος και με τον τρόπο αυτό να αντιμετωπίσουμε σωστά και εμπεριστατωμένα την πάθηση.
Η αποκατάσταση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος είναι χειρουργική και έχουμε όλα τα σύγχρονα μέσα στη διάθεσή μας για να επιτύχουμε ένα άριστο αποτέλεσμα. Η μεθοδολογία, ανεξάρτητα με τον τρόπο που θα επιλέξουμε είναι η ίδια και πλέον δεν αποτελεί επώδυνο χειρουργείο. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία, μέσα από τα ρουθούνια με πολύ μικρές τομές, με τη χρήση ενδοσκοπίων, μικροεργαλίων ή και laser, χωρίς αιμορραγία ή μετεγχειρητικό πόνο.
Σαφέστατα στον ίδιο χειρουργικό χρόνο μπορούν να πραγματοποιηθούν και άλλες παρεμβάσεις στη μύτη, όπως η κογχοπλαστική και η αφαίρεση των ρινικών πολυπόδων που θα βοηθήσουν περισσότερο στη ρινική αναπνοή ή και η ρινοπλαστική που θα προσφέρει καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Η μύτη πωματίζεται για ένα ή δύο το πολύ 24ωρα, γεγονός που είναι μεν εκνευριστικό, πλην όμως απαραίτητο για τη σωστή μετεγχειρητική επούλωση. Μετά τη χειρουργική του ρινικού διαφράγματος δεν υπάρχουν εξωτερικά σημάδια, μελανιές ή πρηξίματα και ο ασθενής μπορεί να πάει στην εργασία του έπειτα από δύο ημέρες, αποφεύγοντας την έντονη σωματική κόπωση και άσκηση για 2 εβδομάδες.
Πολλοί ασθενείς φοβούνται την γενική αναισθησία, δηλαδή τη νάρκωση. Εδώ και πολλά χρόνια η αναισθησία είναι απόλυτα ασφαλής και οι Έλληνες Αναισθησιολόγοι είναι εξαιρετικά εκπαιδευμένοι για να αντιμετωπίζουν όλες τις καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν. Επιπλέον κανένας ασθενής δεν εισάγεται στη χειρουργική αίθουσα, εάν δεν έχει προηγηθεί ο κατάλληλος έλεγχος. Δηλαδή εξετάζεται Καρδιολογικά, Μικροβιολογικά και Ακτινολογικά και όλα αυτά τα δεδομένα τα λαμβάνει υπόψη του ο Αναισθησιολόγος και αποφασίζει εάν θα χορηγήσει αναισθησία και ποια θα είναι αυτή.
Είναι πολύ σημαντικό να αναπνέει κάποιος σωστά από τη μύτη και είναι κρίμα να το στερείται από το φόβο της νάρκωσης ή του μετεγχειρητικού πόνου, φοβίες που εδώ και πολλά χρόνια ανήκουν στο παρελθόν.
Στο πρώτο σχήμα (Α) με μαύρο απεικονίζεται η φυσιολογική ανατομική δομή της μύτης, με κόκκινο η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος και η υπερτροφία των ρινικών κογχών και με μπλε ο όγκος και η κατανομή του εισπνεόμενου αέρα στη μύτη.
Στο δεύτερο σχήμα (Β) με μαύρο και κόκκινο απεικονίζεται το αποτέλεσμα της διόρθωσης του ρινικού διαφράγματος και των ρινικών κογχών και με μπλε ο σαφώς αυξημένος όγκος και η κατανομή του εισπνεόμενου αέρα στη μύτη.
* Του Δρ. Νικόλαου -Εμ. Αγγουριδάκη, ΩΡΛ, Χειρουργού Κεφαλής και Τραχήλου, Συνεργάτη της Κλινικής Euromedica Κυανούς Σταυρός
