Τι είναι οι εποχιακές αλλεργίες;
Με τον όρο αλλεργία, εννοούμε τη μη φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας, σε ουσίες (αλλεργιογόνα) που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν είναι επικίνδυνες για αυτόν.
Το ανοσοποιητικό μας σύστημα ενεργοποιείται λανθασμένα και αντιδρά υπερβολικά απέναντι σε ουσίες (αλλεργιογόνα), όπως είναι π.χ. η γύρη, παράγεται ισταμίνη και έτσι προκαλείται η αλλεργική αντίδραση.
Οι αλλεργιογόνες ουσίες εισέρχονται στον οργανισμό μας μέσω της μύτης, του στόματος και του δέρματος.
Οι συνήθεις αλλεργιογόνοι παράγοντες την άνοιξη είναι οι γύρεις των φυτών όπως αγρωστώδη, περδικάκι, ελιά, κυπαρίσσι, πεύκο, λεύκα αλλά και οι μύκητες της ατμόσφαιρας, ακάρεα οικιακής σκόνης, ατμοσφαιρικοί ρύποι που ενώ υπάρχουν όλο το χρόνο, παρουσιάζουν εποχική έξαρση την Άνοιξη και το Φθινόπωρο.
Ποια είναι τα συμπτώματα των εποχιακών αλλεργιών;
Τα συμπτώματα των εποχιακών αλλεργιών μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αλλεργική Ρινίτιδα: καταρροή, επίμονο μπούκωμα, αλλεπάλληλοι πταρμοί, φαγούρα στη μύτη και τα μάτια, οπισθορινική έκκριση, κακή ποιότητα ύπνου
- Αλλεργική επιπεφυκίτιδα: κόκκινα μάτια, δάκρυα και επίμονη φαγούρα στα μάτια
- Αλλεργικό Άσθμα: βήχας (χρόνιος, επεισοδιακός ή επίμονος), δύσπνοια, βάρος στο στήθος, συρριγμός στην αναπνοή, εύκολη κόπωση.
Πώς γίνεται η δάγνωση της αλλεργίας;
Η διάγνωση των αλλεργικών παθήσεων του αναπνευστικού στηρίζεται στη λήψη πλήρους ιστορικού και στη διενέργεια δερματικών δοκιμασιών δια νυγμού (skin prick tests) με εκχυλίσματα που περιέχουν τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα.
Οι δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού οι οποίες γίνονται με αεροαλλεργιογόνα (αλλά και με τροφικά αλλεργιογόνα στην περίπτωση της τροφικής αλλεργίας), είναι απολύτως ασφαλείς, ανώδυνες, γρήγορες και ακριβείς στη διάγνωση. Διαρκούν 20-30 λεπτά με άμεσα αποτελέσματα, ώστε ο ασθενής να γνωρίζει σε ποια αεροαλλεργιογόνα παρουσιάζει ευαισθησία.
Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει μέτρηση ολικής IgE ανοσοσφαιρίνης, αύξηση της οποίας υποδεικνύει αλλεργική προδιάθεση και ειδικές εξετάσεις αίματος (RAST) για την ανίχνευση ειδικών IgE ανοσοσφαιρινών έναντι αλλεργιογόνων.
Πώς αντιμετωπίζονται οι εποχιακές αλλεργίες;
- Ρινικές πλύσεις – Οι ρινικές πλύσεις με θαλασσινό νερό ή φυσιολογικό ορό απομακρύνοντας περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα από το εσωτερικό της μύτης.
- Ρινικά εκνεφώματα/σπρέι – Στην οξεία φάση, όταν τα συμπτώματα από τη μύτη είναι πολύ έντονα, χρησιμοποιούνται ως ανακουφιστική αγωγή, η οποία δεν πρέπει να χορηγείται για περισσότερες από 7 ημέρες.
- Αντιισταμινικά – Αυτά τα φάρμακα βοηθούν να σταματήσουν συμπτώματα όπως ο κνησμός, το φτέρνισμα και η ρινική καταρροή. Δεν θεραπεύουν τη βουλωμένη μύτη όπως τα ρινικά σπρέι ενώ συχνά η χρήση τους συνοδεύεται από υπνηλία.
- Οφθαλμικές σταγόνες/ κολλύρια – οι σταγόνες αυτές διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να βοηθήσουν με το αίσθημα φαγούρας στα μάτια.
- Αποσυμφορητικά – Αυτά τα φάρμακα μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα της βουλωμένης μύτης. Άτομα με προβλήματα υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, δεν πρέπει να λαμβάνουν αποσυμφορητικά χωρίς οδηγία ιατρού.
- Υποδόρια ανοσοθεραπεία – ο αλλεργιολόγος μπορεί να προτείνει υποδόρια ανοσοθεραπεία σε ασθενή με τεκμηριωμένη αλλεργική ρινίτιδα. Η ανοσοθεραπεία βοηθά προληπτικά μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης άσθματος σε μεγαλύτερη ηλικία.
- Υπογλώσσια ανοσοθεραπεία – σταγόνες ή χάπια που λαμβάνονται υπογλώσσια και χορηγούνται σε αλλεργικούς ασθενείς με συνταγή ιατρού, σε καθημερινή βάση για 3 έως 5 χρόνια.
- Αποφυγή δραστηριοτήτων σε περιοχές με δέντρα ή φυτά με άνθη ,χρήση μάσκας στους εξωτερικούς χώρους, καλός αερισμός των χώρων, πλύσιμο προσώπου και χεριών, αλλαγή ρούχων ειδικά τις περιόδους με έντονη ανθοφορία.
Συζητήστε με τον γιατρό σας για τα πλεονεκτήματα των διαφορετικών προσεγγίσεων θεραπείας των αλλεργιών. Η κατάλληλη θεραπεία για εσάς εξαρτάται από τα συμπτώματα που εκδηλώνετε αλλά και από τα άλλα προβλήματα υγείας που πιθανόν αντιμετωπίζετε.
Σημαντικό επίσης είναι να συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας γιατρό για τη σωστή χρήση της επιλεγμένης θεραπείας.
Γράφει η Κα Σοφία Διαμαντίδου, Παθολόγος, Συνεργάτης της κλινικής Κυανούς Σταυρός